जनकपुरधाम, जेठ २५ गते।
एन्टिमाइक्रोबियल प्रतिरोध (AMR) मिडियालाई संवेदनशीलता कार्यशाला प्याकेज संबंधित जनकपुरधाममा भएका पत्रकारहरुलाई सचेतना कार्यक्रममा सम्पन्न गरेका छन् ।
मिडियाले असल जनस्वास्थ्य अभ्यासहरू प्रवर्द्धन गर्न प्रमुख भूमिका खेल्छ र विभिन्न जनसांख्यिकीहरूको जनसङ्ख्यामा जानकारी फैलाउन र साझा गर्नमा प्रमुख सरोकारवालाहरू हुन्। एन्टिवायोटिक औषधिको अत्यधिक सेवनका कारणले मान्छेमा रोगको प्रतिरोधी क्षमतामा व्यापक मात्रामा ह्रास आउन थालेको बताए।
स्वास्थ्य तथा जनसङ्ख्य मन्त्रालयको आयोजना तथा यूएसएआइडिको सहयोगमा मधेश प्रदेशका करिब ४५ जना पत्रकारहरूसँग एन्टिवायोटिक औषधिको प्रयोगबाट हुने प्रभावका विषयमा जनकपुरधाममा भएको पत्रकार सचेतना कार्यक्रममा बोल्दै विज्ञहरूले एन्टिवायोटिक औषधिको जथाभाबी सेवनका कारणले अहिले अनेकन स्वास्थ्य समस्या उत्पन्न भएको छ ।
मिडियाको भूमिका र पहुँचमा ट्याप गर्दै, कार्यशालाले पत्रकारहरूलाई एन्टिमाइक्रोबियल प्रतिरोध, विशेष गरी एन्टिबायोटिक प्रतिरोध, र प्रतिरोध दरहरू सुस्त बनाउन प्रयास र हस्तक्षेपहरू प्रवर्द्धन गर्न उनीहरूको आफ्नै भूमिका बुझ्न मद्दत गर्ने उद्देश्य राखेको थियो। सचेतना कार्यक्रममा विभिन्न सञ्चारमाध्यम,रेडियो, प्रिन्ट र टेलिभिजनका पत्रकारहरुलाई एकै ठाउँमा ल्याएको थियो ।
यूएसएआईडिका विज्ञ डा. सन्तोष दुलालले भने एन्टिमाइक्रोबियल प्रतिरोधको उपलब्ध प्रमाण, मानव र जनावर दुवैको स्वास्थ्यमा यसको प्रभाव र केहि नगर्नुको लागतलाई हाइलाइट गरेका छन् । पत्रकारहरूले यस्तो तथ्याङ्क दिए केही नगरे सन् २०५० सम्ममा विश्वव्यापी रूपमा वार्षिक मृत्युदर एक करोड पुग्ने र यो आज नेपाललाई असर गरिरहेको वास्तविक समस्या रहेको बताए।
डा. सन्तोष दुलालले एन्टिमाइक्रोबियल प्रतिरोधको चुनौतीमा चेतनाको कमी प्रमुख योगदानकर्ता रहेको जसले एन्टिमाइक्रोबियल प्रतिरोधको वृद्धिमा योगदान पुर्याइरहेका छन्, मानव र जनावर दुवै क्षेत्रमा एन्टिमाइक्रोबियलहरूको अन्धाधुन्ध प्रयोग (नेपालमा धेरै सामान्य), गुणस्तर आश्वासन एन्टिमाइक्रोबियलहरूमा पहुँचको कमी, विकास प्रवर्द्धकहरूको रूपमा एन्टिबायोटिकको प्रयोग रहेको बताए। एन्टिवायोटिक औषधिलाई जथाभाबी सेवन गरेका कारणले नेपाल सहित विश्वमा नै मृत्यु दरमा वृद्धि भएको छ। चिकित्सकको सल्लाह विना एन्टिवायोटिक औषधिका सेवन गर्दा विश्वमा वर्षेनी रुपमा हजार भन्दा बढीको मृत्यु भइरहेको छ यही सँगै विश्वका लागि साझा स्वास्थ्य समस्याको रुपमा एन्टिवायोटिक औषधिको प्रयोगका कारणले अनेकन स्वास्थ्य समस्या उत्पन्न हुने गरेको यूएसएआईडिका विज्ञ डा. दुलालले बताए।
खाना र कृषिमा तर्कहीन एन्टिबायोटिक प्रयोग
यूएसएआईडिका चिकित्सक डा. विवेका श्रेष्ठले भने खाद्य र कृषिमा अतार्किक एन्टिबायोटिक प्रयोगका खतराहरू र यस दुरुपयोगको चक्रीय प्रकृतिको बारेमा जानकारी दिएका छन्। उत्पादनमा एन्टिबायोटिकको तर्कहीन प्रयोग, जसले खाना उपभोग गर्ने मानिसहरूलाई असर गर्छ। डरलाग्दो कुरा, डा. विवेका श्रेष्ठले भने हाल एन्टिबायोटिकको ७० प्रतिशत प्रयोग पशु क्षेत्रमा हुने गरेको बताए । यस उच्च प्रतिशतबाट, एक तिहाइ भन्दा कम रोगहरूको उपचारमा प्रशासित गरिन्छ, जबकि दुई तिहाइ भन्दा बढी रोग रोकथाम (प्रोफिलेक्सिस) र पशु उत्पादन बढाउनको लागि प्रशासित गरिन्छ।
डा.श्रेष्ठले एन्टिमाइक्रोबियल प्रतिरोधको बारेमा गलत रिपोर्टिङलाई रोक्न सञ्चारमाध्यम र वैज्ञानिकहरू बीच सूचना पुल निर्माण गर्न आग्रह गरे “एन्टिमाइक्रोबियल प्रतिरोधको व्याख्या र रिपोर्टिङ गर्न पत्रकार सीपहरू निर्माण गरेर र त्यसैगरी, अनुसन्धानकर्ताहरूको ज्ञान र सीपहरू निर्माण गर्न। जनताको ठूलो हितको लागि गैर-विशेषज्ञ दर्शकहरूलाई सञ्चार गर्न बताए।
कार्यक्रममा प्रमुख अतिथिमा रहेका मधेश प्रदेशका स्वास्थ्य तथा जनसङ्ख्या मन्त्रालयका सचिव डा. प्रमोद कुमार यादवले सामान्य स्वास्थ्य समस्यामा पनि एन्टिवायोटिक औषधि सेवन गर्ने प्रवृत्ति परित्याग गर्नका लागि आम जनतामा सुझाव दिँदै यसको बढ्दो प्रयोगलाई निरुत्साहित गर्नका लागि भेटेरिनरी क्षेत्र सँग सहकार्य गरेर अगाडी बढ्न आवश्यक भएको बताएका छन् ।
