गढीमाई मन्दिर नेपालको बारा जिल्लामा अवस्थित एक प्रसिद्ध धार्मिक स्थल हो। यो मन्दिर आस्था र विश्वासको प्रतीक हो र हरेक पाँच वर्षमा यहाँ लाग्ने मेला विश्वकै सबैभन्दा ठूलो पशुबलि दिने मेलाको रूपमा परिचित छ।
यस ब्लगमा, हामी गढीमाईको इतिहास, यहाँको विश्वास प्रणाली, र यससँग सम्बन्धित विवादहरूको बारेमा थप गहिराईमा छलफल गर्नेछौँ।
गढीमाईको इतिहास: किंवदन्ती र तथ्य
गढीमाई मन्दिरको इतिहास निकै रहस्यमय छ। किंवदन्ती अनुसार, यहाँ भगवती गढीमाईको मूर्ति आफै उत्पन्न भएको थियो।
किंवदन्ती: केही किंवदन्तीहरू अनुसार, भगवान विष्णुले राक्षसहरूलाई परास्त गर्न देवी गढीमाईको अवतार लिएका थिए। देवीले राक्षसहरूलाई पराजित गरेपछि, उहाँ यहाँको जंगलमा विश्राम गर्न आउनुभयो र त्यहाँ उहाँको मूर्ति उत्पन्न भयो।
ऐतिहासिक तथ्य: ऐतिहासिक तथ्यहरू अनुसार, गढीमाई मन्दिरको स्थापना १७ औं शताब्दीमा भएको थियो।
गढीमाईको विश्वास प्रणाली: शक्तिपीठ र देवीको शक्ति
गढीमाईलाई हिन्दू धर्ममा शक्तिपीठ मध्ये एक मानिन्छ। शक्तिपीठ भन्नाले देवी सतीको अंग पतन भएको स्थान हो।
देवीको शक्ति: भक्तजनहरू विश्वास गर्छन् कि देवी गढीमाईले रोग निको पार्ने, मनोकामना पूरा गर्ने, र संकट टार्ने शक्ति राख्नुहुन्छ।
पूजा र अनुष्ठान: गढीमाई मन्दिरमा विभिन्न प्रकारका पूजा र अनुष्ठानहरू गरिन्छ।
नियमित पूजा: मन्दिरमा दैनिक पूजाआजा गरिन्छ, जसमा भक्तजनहरूले देवीलाई फूल, फलफूल, र मिठाई चढाउँछन्।
विशेष पूजा: विभिन्न अवसरहरूमा विशेष पूजाआजा गरिन्छ, जस्तै नवरात्री, दशैं, र तिहार।
पशुबलि: गढीमाई मेलाको मुख्य आकर्षण पशुबलि हो।
गढीमाई मेला र पशुबलि: विवाद र बहस
गढीमाई मेला पशुबलिका लागि प्रख्यात छ। हजारौं पशुपन्छीहरू, मुख्यतः बाेका, परेवा, मुसा, कुखुरा, र राङ्गा, बलि दिइन्छ।
पशु अधिकार कार्यकर्ताहरूको विरोध: पशु अधिकार कार्यकर्ताहरूले लामो समयदेखि यो प्रथाको विरोध गर्दै आएका छन्। उनीहरूले यसलाई क्रूर र अमानवीय भनेर निन्दा गरेका छन्।
सरकारी पहल: पछिल्लो समयमा, सरकारले पशुबलिमा कमी ल्याउने प्रयास गरेको छ।
२०१७ मा, सरकारले बलि दिइने पशुहरूको संख्यालाई ५०० मा सीमित गर्ने निर्णय गरेको थियो।
२०१९ मा, सरकारले बलि दिइने पशुहरूको उमेर कम्तिमा दुई वर्ष हुनुपर्ने नियम लागू गरेको थियो।
बहस जारी: यद्यपि सरकारले पशुबलिमा कमी ल्याउन प्रयास गरेको छ, यो मुद्दा अझै विवादास्पद छ।
